Temizlik ve dezenfeksiyon işlemlerinde klor ve diğer kimyasal dezenfektanlara alternatif olarak ozona duyulan ilgi;

* yüksek öldürme etkisine,

* kalıntı bırakmamasına,

* geniş anti mikrobiyal spektrumuna,

* sağlık açısından önemli olan yan ürün oluşturmamasına,

* ihtiyaç duyulduğunda oluşturulabilmesine,

* sonraki kullanımlar için depolanma ihtiyacı olmamasına dayandırılmaktadır.

 Ayrıca kimyasal olmayıp, kalıntı bırakmadığı için işletme atık su kalitesini iyileştirir; çevre dostu teknoloji olarak işletmelerin çevresel maliyetlerini azaltır ve yasal prosedürlere uygunluklarını sağlar.

 Ozon, kuvvetli bir okside edici ajandır. Mikrobiyal membranlara etki eder ve metabolik enzimleri parçalar. Ozonla zenginleştirilmiş su mikropları etkili şekilde dakikalar içinde öldürür ve şu Mikroorganizma gruplarına karşı etkilidir:

• Bakteri
• Virüsler
• Mantarlar (maya-küf ve sporlarına karşı)
• Protozoa 

Ozon bakterilere, mantarlara ve sporlarına, virüslere ve protozoalara geniş bir aralıkta etki etmektedir.

Bakteriler mantarlara ve küflere oranla ozona çok daha hassastır. Kendi içinde de gram pozitif bakteriler negatiflerine oranla çok daha hassastır. Sporlar ise biraz dirençli olmakla beraber yine de ozon tarafından yokedilmektedirler.

Ozonla zenginleştirilmiş su direkt olarak zeminlere, drenajlara, duvarlara, tanklara ve boru hatlarına hareketli veya merkezi bir sistem sayesinde, düşük basınçlı spreyleme ekipmanları ile sprey edilebilir.

Ozon hem gaz halde hem de ozonlu su olarak uygulanabilir. Pek çok çalışma değişik yüzeylerde ve mikroorganizmalarda ozonun etkisini test etmek için yapılmıştır. Bu çalışmalar göstermiştir ki, hem gaz hem de ozonlanmış su uygulaması önemli miktarlarda mikrobiyal azalma için yeterlidir.

Ozonun potansiyel faydaları

Temizlik ve dezenfeksiyon gıda işletmelerinde hijyenik koşulların sağlanması için zorunludur. Ancak, yüksek miktarda su ve enerji kullanımı ile atık su oluşumu önemli bir çevresel etki oluşturmaktadır.

Atık su genellikle ürün kalıntıları olan çözünür organik materyaller, FOG, SS, nitrat, nitrit, amonyak ve fosfat içerir. Ayrıca temizlik malzemelerinin asidik veya bazik parçalarını da içerir.

Temizlik ve dezenfeksiyon proseslerine ozonun adapte edilmesi yaygın olarak kullanılan dezenfektanlara karşı değişik avantajlar getirir:

• Ozon kalıntı bırakmadan oksijene dönüşür ve istenmeyen kalıntı bırakmaz. Bu hem gıda güvenliği için hem de atık suyun kalitesini arttırmak için avantaj sağlar.
• Yeterli mikrobiyal kontrol sağlanır.
  

• Kimyasallar yerine ozonun kullanılması tuz konsatrasyonunu azaltır ve bu yüzden elektriksel iletkenlik de azalır. Ozon kalıntı bırakmadığı için son durulamaya ihtiyaç duyulmaz.
• Dezenfeksiyon amaçlı kullanılmış ozonlu su direkt veya yeniden ozonlama ile tekrar tekrar temizlik amacıyla kullanılabilir.
• Atık su ozonun dönüşümü nedeni ile oksijen bakımından zenginleşir ki havalandırma tanklarının biyolojik atık su uygulama prosesinin performansını arttırır.
• İşletmelerde koku oluşumunu azaltır.
  

• Ozon kullanımı ayrıca düşük sıcaklıklarda yapıldığı için enerji tasarrufu da sağlar.
  

• Kullanılacağı yerde üretildiği için ozon, tehlikeli madde depolanmasını da engellenmektedir.

Başta tekstil sektöründe kot yıkama, ağartma olmak üzere üzüm, zeytin  işletmeleri vb.  pek  çok  alanda  atık  suları, yönetmeliklere uygun şekilde, doğaya zarar vermeyecek şekilde arıtılmalıdır. 

Bu amaçla işletmelerde arıtım sistemleri kurulmuştur. Ancak günümüzde arıtma maliyetleri işletmeler için önemli yüklerden biri haline gelmiştir. 

Ozon  kimyası  gereği  yüksek enerjili bir gazdır ve tüm organik/inorganik  bileşiklerin çift bağlarını kopararak bileşikleri  daha küçük yapı taşlarına dönüştürmektedir. Pilot işletmelerde ozonla atık suların arıtılması ile ilgili pek çok çalışma yapılmıştır. 

Ozon pigmentleri parçalayarak suyu beraklaştırır. Metal ve ağır metalleri oksitleyerek parçalar. Çalışmaların sonuçlarına göre başta KOİ değeri, renk olmak üzere ozonun ilgili atık su parametrelerini  uygun hale getirdiği; özellikle  de atık sudaki kompleks parçalanamayan bileşikleri  kolaylıkla  parçaladığı; biyolojik  arıtma  sistemleri ile birlikte çok etkili olduğu görülmüştür. 

Ozon, atık suların arıtılması için yepyeni ve son derece etkili bir maliyet düşürücü teknolojidir.

Hayvancılık sektörü mikroorganizma çeşitlerinin ve yüklerinin  en   fazla   bulunduğu,  yayılmaların ve bulaşmaların  en  fazla  yaşandığı,  hijyen  kurallarının hassasiyetle uygulanması gerektiği önemli sektörlerden birisidir. Çünkü havadan, sudan veya hayvandan hayvana geçen hastalıklar ölümlere yol açmaktadır. 

Hayvancılık sektöründe dikkat edilmesi gereken ilk nokta içme suyudur. İçme suyunda  bulunacak yüksek seviyelerdeki her türlü mikroorganizma (bakteri,virüs ve diğerleri) hastalıklara yol açmaktadır ve içme suyu mutlaka mikroorganizmalardan arındırılmış olmalıdır. İçme suyu fiziksel- kimyasal yapısı da önemlidir. Süt inekleri günde 35-50 galon su içmelidir. Ancak süt inekleri tat-koku yapan maddeler bulunan suları içmemektedirler ve bu da verimi düşürmektedir. İlave olarak suda hayvanların istemediği minerallerin bulunması da günlük su tüketimini düşürmektedir. İçme sularının ozonlanması ile kısa sürelerde, mikroorganizmalar yok edilmekte; tat ve koku yapan bileşikler parçalanmakta ve istenmeyen mineral maddeler okside edilerek sudan uzaklaştırılmaktadır. 

Kalıntı bırakmamasından, tekrar  oksijene dönüşmesinden dolayı da hayvanlar üzerinde herhangi bir olumsuz-yan etki oluşturmamaktadır. Ozonlu su ayrıca hayvan üzerinde de dezenfektan olarak kullanılabilir. Süt sağımından önce  hayvan  memelerinin  ve  arka  ayaklarının  ozonlu su ile yıkanması bu bölgelerdeki hedef mikroorganizmaları yok etmektedir. 

Pek çok alanda uygulanmasına benzer olarak süt sağım ekipmanlarının, yemleme ekipmanlarının  vb. ekipmanların ozonlu su ile yıkanmaları mikrobiyal yükleri yok etmede etkilidir. Duvarların, zeminlerin giderlerin vb. noktaların ozonlu su ile yıkanması da hayvanların yaşadığı ortamdaki mikroroganizma yükünü azaltmada veya yok etmede yine çok etkili olmaktadır. 

Ahır ortam havasına çok düşük seviyelerde ozon gazının verilmesi de mümkündür. Bu şekilde havada bulunan mikroorganizmalar yok edilerek hayvanlara hava yolu ile bulaşmaların olması engellenebilmektedir.

Her türlü bitkinin ve meyve - sebze  fidanının  üretimi  zordur, hassas  bir  üretimdir  ve  adeta  bir  bebeğe  gösterilen  dikkatle  fidan  yetiştiriciliği  yapılmaktadır. 

Bitkilerin  gelişimi  için  gerekli olan  nem, sıcaklık, besin gibi belli başlı  hayati  gereksinimler  mikroorganizmalar için de geçerli olan şartlardır. Mikroorganizmalar  bu  gereksinimleri  sağladığı  zaman bulunduğu yer ve konum  ne  olursa  olsun  hızla çoğalmaktadır ve fidanlar mikroorganizmalar için son derece  uygundur.  Fidanların  her türlü  bulaşma riskine karşı korunması sağlanmalı veya dirençleri arttırılmalıdır. 

Fidancılıkta ozon, yine 2 şekilde uygulanabilir : 

- Sulama suyunun ozonlanması

- Sera ortamının ozonlanması 

Sulama  suyunun  ozonlanması  ile  suda  bulunan  mikroorganizmaların  tamamı kısa sürelerde yok edilir. Suda bulunun mikroorganizmaların ozona karşı  dayanma süreleri dakikalarla sınırlıdır ve mikroorganizmadan  arındırılmış  sulama ile fidanlara su kaynaklı bulaşmalar engellenmiş olmaktadır. 

Sera ortamının  ozonlanması  ile sera ortam havasındaki her türlü mikroorganizma yok edilmektedir.  Fotosentez için havayı kullanan fidanlar mikroplardan arındırılmış hava ile daha sağlıklı ve hızlı şekilde gelişmektedirler. Sulama suyunun ozonlanması ile birlikte daha fazla koruma sağlanabilir. 

Yanda fidanlarla ilgili yapılan bir akademik çalışmanın sonucunu görmektesiniz. Bu çalışma ile görülmüştür ki ozon uygulaması fidanlar için koruma sağlamanın yanında fidanların  boy, kök, uzunluğu, yaprak alanı ve kuru ağırlık özelliklerinde de artışlar sağlamıştır.